Masterclass Helen van een trauma met imaginatie

30 & 31 mei 2026 op locatie in Amsterdam

+ 19 of 23 juni supervisie online

Een trauma is een psychische wond die nog niet geheeld is en daardoor in het leven van de persoon een negatieve invloed blijft uitoefenen. Een kwetsbaar, waardevol deel van de persoon is verwond. Het helen van een trauma is derhalve niet alleen het kwijtraken van belemmeringen en pijn, maar met het helen komt juist ook essentiële levensenergie vrij, die waardevolle positieve kwaliteiten en vaardigheden in het leven van de persoon kunnen brengen.

Trauma’s vinden op allerlei niveaus plaats, van overgevoeligheden en allergieën voor bepaalde situaties tot aan zware ingrijpende psychische verwondingen met een grote belemmerende invloed.
Imaginatie kan een effectieve methode bieden om een trauma te helen.

Imaginatie als helende therapie is in zoverre wij weten, in alle tijden toegepast (Sheikh et al, 2003). Tot ver in de prehistorie zijn de bewijzen ervan te vinden, in alle bekende culturen en op alle continenten.
In de moderne psychotherapie wordt imaginatie op vele verschillende manieren ingezet, om er een paar te noemen, flooding, systematische desensitisatie, exposure in vele vormen, rescripting van ongewenste beelden, en in hypnose, gestalt, psychosynthese, jungiaanse therapie, dagdroom therapie, psychodrama, vaktherapie, schematherapie. In het laatste decennium is EMDR bijzonder populair geworden onder hulpverleners.
Bij EMDR wordt een vorm van exposure (herbeleven) toegepast terwijl de persoon afgeleid wordt door andere taken, zoals oogbewegingen of geluiden. De persoon leert zich te wennen aan de traumatische beelden en die kunnen dan veranderen of een andere, minder belastende emotionele lading krijgen. De effectiviteit bij ernstige trauma’s is echter discutabel. Met name als er een strikt protocollaire wijze van behandeling wordt toegepast kan EMDR, net als dat het geval is bij alle andere exposure technieken, ineffectief zijn of juist zelfs extra schade toebrengen als er geen of te weinig rekening wordt gehouden met de ik-sterkte van de persoon.*

* Ik-sterkte is het psychische en emotionele vermogen om ‘met moeilijke innerlijke gesteldheden en met uitdagingen in de externe wereld om te kunnen gaan of anders gezegd ‘het aan te kunnen’, d.w.z. de emotionele en psychische balans voldoende behouden.

Op de persoon en diens context toesnijden

Bij het helen van een trauma dient de ik-sterkte van de persoon voortdurend centraal te staan. Wat heeft de persoon nodig ten opzichte van de psychische wond. Wat er nodig is en wat de persoon behoeft om er verder mee te komen is een delicaat proces. De toevoeging of ontwikkeling van wat er nodig is dient centraal te staan, niet de exposure. In imaginatie therapie is het beeld leidend, omdat het ons tot de kern van onze diepste identiteit brengt (Taal, 2022; Taal & Krop, 2003).

Effectiviteit

Er zijn meerdere redenen voor de effectiviteit van imaginatie bij trauma:

1. Spontane beelden die betrekking hebben op het trauma vormen een essentieel deel van de klachten van de persoon en vertegenwoordigen derhalve het belangrijke psychologisch werkveld. Woorden zijn meestal onvoldoende om de innerlijke beleving van de persoon te beschrijven. Beelden bieden een veelomvattender medium voor waar het om gaat.
2. Stressvolle en angstige situaties kunnen met imaginatie op een symbolische, transformatieve wijze behandeld worden, zonder dat al de details verteld hoeven te worden.
3. Herbeleven van het trauma kan helpen inzicht te verkrijgen van wat er nodig is om ‘de psychische wond’ van het trauma te helen, maar is op zichzelf niet noodzakelijk in het helingsproces. Het kan zelfs schadelijk zijn in een aantal gevallen doordat het juist de pijn van een trauma nog meer (onnodig) naar boven haalt en disbalans (ik-zwakte)* ten gevolge heeft. Het is het potentieel van imaginatie dat het middelen biedt om op een symbolische wijze ‘de psychische wond’ te helen.
4. Geselecteerde archetypische beelden kunnen een weldadig effect op de persoon hebben en kunnen de ik-sterkte van de persoon versterken ten opzichte van het trauma. Juist ook spirituele bronnen in de persoon kunnen met imaginatie beschikbaar en hanteerbaar worden.
5. De zelfwerkzaamheid van de persoon, een cruciale factor in het helingsproces, kan met eenvoudige imaginatieve en creatieve opdrachten vaak betrekkelijk gemakkelijk bevorderd worden.
6. Met het helen van de psychische wond verrijkt de persoon zich met nieuwe kwaliteiten die voor meerdere gebieden in het leven van nut zijn.

Stappenplan

Het helen van een diep trauma vereist een specifiek aan de situatie en context van de persoon aangepaste aanpak, een stappenplan waarin de bevordering en verankering van de ik-sterkte leidend dient te zijn. Dit stappenplan wordt in de masterclass gedemonstreerd en beoefend met de deelnemers.
In dit op de persoon toegesneden stappenplan ligt de focus op ‘wat helpt om het trauma te helen’. Ieder trauma en iedere persoon is wat dit aangaat uniek. Datgene wat de cliënt specifiek nodig heeft met de ‘psychische wond’ wordt bevorderd, ontwikkeld of rescript. Meestal is dat wat ten tijde van het ontstaan van het trauma niet of onvoldoende aanwezig was.
Confrontatie met de traumatische beelden (exposure) vormt soms wel en soms juist niet onderdeel in de te nemen stappen. Met name in gevallen waarin de ik-sterkte te zwak is ten aanzien van het trauma is er een contra-indicatie tegen exposure.

Het onderricht is praktijkgericht. Naast theorie- en praktijkbesprekingen zijn er demonstraties, instructie en vindt het met elkaar oefenen van de deelnemers veelvuldig plaats. Theorie en inzicht worden steeds gekoppeld aan het ervaren van imaginatie. Naast het vakkundig leren beheersen van de technieken van imaginatie, krijgen de verschillende begeleidingswijzen en attitudes veel aandacht.

Na de twee trainingsdagen op locatie is er na circa vier weken een online supervisie bijeenkomst. Hierin worden de toepassingen behandeld die die cursist na de twee traingingsdagen verrichtte met een proefpersoon of cliënt. 

Na afloop van de masterclass:
– heeft de cursist inzicht gekregen in en heeft geoefend met het trauma-verwerkings-stappenplan en kan dat uitvoeren.
– heeft de cursist inzicht verkregen in de het helende potentieel dat imaginatie biedt en heeft inzicht gekregen m.b.t. de valkuilen en hoe deze te hanteren en te behandelen.
– heeft de cursist geleerd dat de ik-sterkte van de cliënt de leidende factor is in de keuze van techniek en dosering van de opbouw van het helende proces.

Doelgroep

Psychotherapeuten, psychologen, vaktherapeuten, counselors, coaches, supervisoren, trainers, CAM-therapeuten, psychosociaal werkenden of anderen die mensen procesmatig begeleiden.
Voorwaarde voor deelname is een HBO-, universitaire of vergelijkbare vooropleiding. Bij twijfel over uw vooropleiding kunt u contact opnemen.

Leiding: Jan Taal

Literatuur

– Sheikh, A. A. , Kunzendorf, R. G. , & Sheikh, K. S. Healing Images: Historical Perspective. In: Sheikh, A.A. (ed.). (2003) Healing Images. The Role of Imagination in Health. 3-26. New York: Baywood.
– Taal, J. & en Krop, J. (2003). Imagery in the treatment of trauma. In: Sheikh, A. A. (ed.) Healing Images. The Role of Imagination in Health. MImagery and Human Development Series. p. 396-407.
– Taal, J. (2019). Drie stadia van imaginatie
– Taal, J. (2022). Imagery in Therapy, Counselling and Coaching

Deze masterclass is onderdeel van de Leergang Imaginatie Expertise.

De masterclass kan ook afzonderlijk gevolgd worden.

Studiebelasting
Contacturen: 16 uur
Studiebelasting: 20 uur

Data

Zaterdag en zondag 30 & 31 mei 2026 op locatie Weteringschans 74, Amsterdam, 10.30 – 17.00 uur
+ online supervisie 19 of 23 juni 2026*, 19.00 – 21.15 uur. Cursist kan kiezen op welke datum hij zijn toepassing van het geleerde inbrengt. 

Kosten € 335

De modules en cursus-activiteiten zijn vrijgesteld van BTW.

50% reductie bij herhaling
Het is vaak zinnig en nuttig om nogmaals aan deze masterclass deel te nemen. Bij herhaling van deelname ontvang je 50% korting op de kosten van deelname.

Inschrijven
Inschrijven voor deze masterclass doe je door ons een email te sturen met uw naam, adres, email, telefoongegevens en indien van toepassing de beroepsvereniging waarvan u lid bent: mariannemartens@imaginatie.nl

Steunfonds
Minderdraagkrachtigen kunnen een beroep doen op het Steunfonds. Een aanvraag hiertoe dient bij de aanmelding voorafgaande aan de masterclass gedaan te worden.

Accreditatie leergang
SNRO
Register Vaktherapie
NVPA

Reglement, voorwaarden en procedures